कविता- शिक्षक

विद्यार्थीहरू हो
सुन
राम्ररी सुन र बुझ

तिमी आफैँ स्कुल गइरहेको छैनौ
आमाको दुःख बोकेर गइरहेको छौ
बाउको सपना बोकेर गइरहेको छौ
तिमीसँग गइरहेको हुने छ आमाको माया
पछ्याई रहेको हुने छ बाउको विश्वासहरू

जब तिमी स्कुल पुग्छौ
तिमीसँगै आमाको भरोसा पुग्नेछ
जब तिमी बेन्चमा बस्छौ
तिमीसँगै बस्नेछ बाउको थकान
जब तिमी लेख्न थाल्छौ
बाउको पसिनाको थोपाहरू कागजमा देख्ने छौ
जब तिमी पढ्न थाल्छौ
कुनै वेला भोकको खाजा पकाइरहेको हुनेछ आमा
कुनै समय फाटेको लुङ्गी सम्हाली रहेको हुनेछ आमा
कहिले काँहि चोलीको तुना सिलाइरहेको हुनेछ आमा

तिम्रो स्कुलको फिस तिर्न
पत्रै–पत्र हत्केला छामिरहेको हुनेछ बाउ
कतै खाडीमा बिस तला माथि सिसाको झ्याल पुछी रहेको हुनेछ
कतै बफादारी सलुट हानी रहेको हुनेछ
तिमी जे–जे गर्छौ, त्यहाँ हुनेछ बाउको सपना
तिमी के–के चाहन्छौ, बाउको आँखा अगाडि हुनेछ तिम्रो गोरेटो

तिमी भन्दा दुरीले टाढा होला आमा
तर तिमिसँगै आमाको माया हरदम हुनेछ
आमासँग तिमी नभए पनि
आमासँग छुटे पनि
तिमीसँगै हुनेछ आमा प्रत्येक पल
तिमीसँगै हुनेछ हर समय
तिम्रो भविष्यको जाडो छेक्न
आमा नाङ्गो हुनेछ
तिम्रो भविष्यको काँध थाप्न
बाउ यान्त्रिक मजदुर बनिरहेको हुनेछ
तिम्रो हर खुसीमा
आमा पटुकी कसेर भोक मेटाउँछ
दौराको फेरोले सुरुवाल टाल्दै
बाउ तिम्रो भविष्यको खुड्किलो बनाउँछ

सुन !
राम्ररी सुन र बुझ

आमा र बाउ तिम्रो लागि
किन्न नसकिने एउटा जीवन हो
तिम्रो लागि माया हो
तिम्रो लागि भविष्य हो
तिम्रो लागि उचाइको हितिप्पमा हिरिमा^१ हो
तिम्रो लागि वासिप्खा वामाखा^२ हो

तिम्रो लागि हरचिज हो
यदि तिमीहरूले बाटो बिरायौ भने
आमाको त्याग हुरुक्कै मर्ने छ
झर्ने छ बाउको सपना छाँगाबाट
र पछारिने छ आफैँमाथि ।

१. किरात राई धामीहरूले भन्ने भाषा–सगरमाथा
२. किरात राई वान्तावा भाषामा–समुन्द्र