कुन्ता शर्माका तीन कविता

मनहरि चौलागाईं तथा टुकमाया चौलागाईंका छोरीका रूपमा जन्मिएकी कुन्ता शर्माको जन्म सन् १९४६, अगष्ट १७स विक्रम सम्बत् २००३, भाद्र ०१ गते शनिवार भएको हो । पुरुषद्वारा नारीहरूप्रति गरिएका थिचोमिचो माथि कविताका माध्यमबाट कडा व्यङ्ग्यप्रहार गर्ने कुन्ता शर्मा नेपाली साहित्यकी सशक्त नारी हस्ताक्षर हुन् ।

उनका प्रकाशित कविता सङ्ग्रहः
१. म उभिएको ठाउँ ९२०५२०
२. मेरो मान्छे ९२०७४०

१. आँधी आएको छ

लामो समयको निस्तब्धतापछि
कोमल स्पर्श गरेर छुस्छुसाउँदै
भाग्ने बतास
अशान्त भएको छ
असन्तुलित भएको छ
यताबाट उता हुइँकिन्छ
उताबाट अन्तै कतै हुइँकिन्छ
उघारेर जोडले झ्याल र ढोकाका पल्लाहरू
कोठा–चोटाहरूमा उत्पात मच्चाउँछ
ठाउँठाउँमा भुमरी उठाउँछ
कर्कश ध्वनिहरू प्रवाहित गर्दै
भयावह–भयावह गर्जन निकाल्दै
प्रत्येक क्षण उत्तेजित हुँदै गएको छ
सर्वत्र प्रभाव जमाएको छ
आँधी आएको छ, आँधी आएको छ ।

सुकेका पातहरू डुलिरहेछन् फरफर
धूलिकणहरू उडिरहेछन् सरसर
मच्चिँदै छन् हाँगाहरू
हल्लँदै छन् रूखहरू
भत्कँदै लड्दै छन् जीर्ण–शीर्णहरू
तिक्तता मेटिँदै छ एकरसताको
व्यूह भत्कँदै छ निरसताको
सबै कुरा फेरिएको छ
आँधी आएको छ, आँधी आएको छ ।

फाट्तै छन् तुवाँलोका पर्दाहरू
भिन्नता छ नियमिततामा
व्यग्रता छ स्वाभाविकतामा
खलबल मच्चिएको छ एकाग्रतामा
उलटपुलट छ, उथलपुथल छ
छुस्छुसाएर काउकुती लगाउँदै
बग्ने बतास
औधी रिसाएको छ
हरेक क्षण हुङ्कार–गीत गाएको छ
आँधी आएको छ, आँधी आएको छ ।

छटाहरू बेग्लै छन्
दृश्यहरू फरक छन्
स्थिरहरू डोलायमान छन्
मौनहरू सलबलाएका छन्
जडहरू पनि चलमलाएका छन्
पददलितहरू शिरमाथिमाथि
उड्दै गएका छन्
परिवेश एकदमै बेग्लै छ
निस्तब्धताले खैलाबैला मचाएको छ
आँधी आएको छ, आँधी आएको छ ।

बटुलेर समस्त ऊर्जाहरू
भत्काउँदै जर्जर बुर्जाहरू
उराल्दै भयानक स्वरहरू
फिजाउँदै रौद्र रूपहरू
समय बेग्लै आएको छ
मौनताको कारागारभित्र बन्दी बतास
उत्तेजित भएको छ
प्रकृति नराम्ररी रिसाएको छ
आँधी आएको छ, आँधी आएको छ ।

कता केके भत्कने हुन्
कता केके विध्वंस हुने हुन्
कोको आत्तिने हुन्
कोको भयग्रस्त हुने हुन्
कसकसले ओठमा स्मित मुस्कान लिने हुन्
अनौठो अलौकिक आभा जताततै छाएको छ
प्रकृतिमा नौलो परिवर्तन आएको छ,
आँधी आएको छ, आँधी आएको छ ।

सर्वत्र उत्तेजना छ,
सर्वत्र गतिशीलता छ
मुट्ठीहरू इस्पात बनेका छन्
पैतालाहरू दु्रत–दु्रततर हुँदै गएका छन्
त्रास कता हो कता हराएको छ
साहसले सर्वत्र साम्राज्य फिँजाएको छ
चकचके बालकजस्तो कोमल बतास
आक्रोशित भएको छ
आँधी आएको छ, आँधी आएको छ ।

थरथर छन् जर्जरहरू
भयकम्पित छन् सरदारहरू
मालिकहरू सालिक भएका छन्
अनौठा छन् दृश्यावलीहरू
हाँगाहरू मच्चिरहेका छन्
पातहरू फरफराइरहेका छन्
सृष्टि उन्मुक्तताको दिव्यवृष्टि गर्दै छ
आँधी आएको छ, आँधी आएको छ ।

निम्छराहरू साहसपुञ्ज बनेका छन्
अवरोधहरू भत्किएका छन्
विरोधहरू गतिरूद्ध छन्
मौनता नराम्ररी खलबलिएको छ
सृष्टिले बेग्लै आलोक पाएको छ
समयले नौलो सौगात ल्याएको छ
आँधी आएको छ, आँधी आएको छ ।

कलुषित ओठहरूमा मुस्कान पोखिएको छ
कपट लुकेको छ, स्नेहभाव देखिएको छ
लाचार छन् पापाचारहरू
दिव्य सौन्दर्य पोखिएको छ सृष्टिमा
भयानक कालरात्रिपछि
नयाँ दिन उदाएको छ
धरतीमा ठूलो खुल्दुली छाएको छ
हो, युग परिवर्तनको समय आएको छ
आँधी आएको छ आँधी आएको छ ।

२. बौवाजी मिश्र कविता लेख्न चाहँदैनन्

बौवाजी मिश्र
विद्यालयका साधारण शिक्षक
‘क’ देखि ‘ज्ञ’ भन्दाभन्दै
अङ्क र दुनाई गुन्दागुन्दै
आधा उमेर हराइसकेका छन्
आतङ्कित छन् त्यसैले
आफ्नो भाव व्यक्त गर्न चाहँदैनन्
बौवाजी मिश्र कविता लेख्न चाहँदैनन् ।

त्यसो त उनी दिक्क छन्
यता हेर्योी यतै नमिलेको
उता हेर्योी उतै नमिलेको
समस्याहरूले मानिसलाई निलेको
चिन्ताले अरिँगालजस्तो भएर चिलेको
चिन्तित छन्, उद्वेलित छन्
कलम उठाउँछन्
शब्द र वाक्यहरूको माला गुथ्छन्
सुन्दर कविता लेख्छन्
अनि फेरि सन्त्रासको बादलले घेरिन्छन्
त्रसित–त्रसित हुन्छन्
कतै फुत्किहाल्ला कविता
र सल्केला जीवनको चिता
त्यसैले भावनामा प्वाख जड्न चाहँदैनन्
बौवाजी मिश्र कविता लेख्न चाहँदैनन् ।

उनी असन्तुलित हुँदै गएका छन्
भोगेर विकटता परिस्थितिको
विचलित हुँदै गएका छन्
छटपटाइरहेका छन्, लटपटिइरहेका छन्
लामोलामो सास फेर्छन्
चारैतिर सशङ्कित भएर हेर्छन्
चित्त नबुझे पनि पित्त पोख्न जान्दैनन्
बौवाजी मिश्र कविता लेख्न चाहँदैनन् ।

चक धुलिएजस्तो धुलिँदै छन्
डस्टर खिइएजस्तो खिइँदै छन्
पग्लँदै चुहिँदै यौवन झरिसक्यो
साहसले शिर नुहाउँदै लाचार बनिसक्यो
परिस्थितिका विकटताहरू
चडकनजस्ता भएर बर्सँदै छन्
आफ्नो अनुभूतिसँग आफैँ तर्सँदै छन्
मन लाग्दालाग्दै पनि साँचो बोल्न चाहँदैनन्
बौवाजी मिश्र कविता लेख्न चाहँदैनन् ।

शिल्प सुन्दर छ
सशक्त छ उडान भावनाको
अभिव्यक्ति गहन छ
तर पनि हप्काइ खाँदा छन्, दप्काइ सुन्दा छन्
गह रसाउँछ, मुटुमा भक्कानो पर्दछ
चुपचाप–चुपचाप केही गुन्दा छन्
“नचुँडियोस् जीवन–चङ्गा” यही सोचले
चिन्ताको गङ्गामा डुब्दा छन्
मनको भाव अभिव्यक्त गर्न चाहँदैनन्
बौवाजी मिश्र कविता लेख्न चाहँदैनन् ।

उनी यन्त्र भइसकेका छन्
थिचिएर त्रासको ठूलो ढुङ्गाले
परतन्त्र भइसकेका छन्
नचिनेर आफूभित्रको शक्ति
कान्तिहीन भइसकेका छन्
पिल्सिँदै छन्, अशान्त हुँदै छन्
आफ्नो कवितासँग आफैँ डराउने गर्छन्
लेख्छन् सशक्त कविता तर धुल्याउने गर्छन्
थाहा नपाओस् आफ्नो असन्तुष्टि कसैले
यस्तै सोच्ने गर्छन्
फेरि लेख्छन् अनि फेरि पढ्छन्
फेरि च्यातेर कविता
रद्दीको टोकरीतिर बढ्छन्
मनको भावना देखाउन चाहँदैनन्
बौवाजी मिश्र कविता लेख्न चाहँदैनन् ।

३. सडक र सत्ता
घण्टाघरको घाँटी सुकेको छ
धरहरा कुहिरोभित्र लुकेको छ
छाँदिरहेका छन् घोडा जङ्गबहादुरहरू
तरबारले अभिमानसिंहको घाँटी ताकेको छ
सेरिएर मरे मरून् भीमसेन थापाहरू
कुनै कुराको कत्ति औचित्य रहेन अब
यस्तै निरर्थक अवस्थामा बाँचिरहेको छ वर्तमान ।

इतिहास पढ्न छाडे मानिसले
भूगोललाई माया गर्न छाडे मानिसले
बहादुरका सन्तानहरूको
बहादुरी हराउन थालेको छ
परिवेश ह्वासह्वास्ती गन्हाउन थालेको छ ।
मानिसहरू
सम्पन्नताको शिखरमा पुगेजस्तो छ
हिजोआज भोकको गीत
भोजनको गीत बनेको छ
परिकार सरोकारको विषय बनेको छ
सम्पन्नताले कहाँकहाँ टेक्यो कुन्नि
उदेक छ, उदेक छ
अचेल मादलले जोवन बोल्न थालेको छ
अचेल सारङ्गीले
पिरतीको सुर खोल्न थालेको छ
सायद हामी पराकाष्ठामा पुग्यौँ प्राप्तिको
हामी अघायौँ–अघायौँ, बेस्सरी अघायौँ ।

अब भोक भन्ने शब्दलाई
फालिदिए हुन्छ शब्दकोषबाट
अब समस्या भन्ने शब्दलाई
निकालिदिए हुन्छ शब्दकोषबाट
ज–जसको थाप्लामा आशीर्वादका हात परे
ती मगनमस्त छन्, चाप्लुसीमा व्यस्त छन्
परिवर्तन रामै्र भएछ सायद
तरबार म्यानमा थन्काएर
मानिस दरबार धाउन थालेको छ
सबै कुरा सेलाएर मानिस
दरबार बनाउन थालेको छ ।

आँधी थामियो
मुसलधारे वर्षाको अन्त्य भयो
सायद खोजेको गन्तव्य भेटियो
हिजोआज मानिसहरू
सौन्दर्य–प्रसाधनमा मस्त भएका छन्
हिजोआज मानिसहरू
भजनकीर्तनमा व्यस्त भएका छन् ।

नैतिकता रासनजस्तो सर्वसुलभ भएको छ
बिक्री–वितरणकक्षमा रहेको छ
अखण्ड चेतना म्याराथुन धावक बनेको छ
विवेकमा कसेर बिर्को लागेको छ
ओठहरूमा अझै भोटेताल्चा कसिएको छ
चोक्टा खान गएकी बूढी
झोलमा डुबेर मरी
यही उखानको सार्थकता भएको छ
बलिया पखेटा भएका बाजहरूको
आवश्यकता छैन अहिले
माथिमाथि आकाशमा उड्ने
चक्रवातहरू चिर्ने
साहस चाहिँदैन अहिले
तलतिर क्षितिजदेखि अझ तलतिर
छापिएर उड्ने छिचिमिरा भए पुग्छ ।
विलखबन्द छु म
किंकर्तव्यविमूढ छु म
छटपटाइरहेछु, छटपटाइरहेछु
आफ्नै चिन्तनको व्यूहमा लटपटिइरहेको छु
प्रश्न गर्छु आफैँसित
कसले झा¥यो शिवजीको जटाबाट
सम्पन्नताको भगीरथ गङ्गालाई
कसले फेला पार्‍यो कहाँ फेला पार्‍यो
उन्मुक्तताको यस विराट् चङ्गालाई
किन देख्तिनँ, खोइ किन देख्तिनँ म
सबैसबै ओठहरूलाई मुस्कानले छोएको
सबैसबै आँखाहरू प्रसन्नताले बलेको
सबैसबैको चुलो धुवाँएको
सबैसबैको मन रमाएको ।

सडकबाट सत्तामा पुग्छ मान्छे
धेरै कुरामा आधारित हुन्छ यो यात्रा
सामान्य भाषा बुझ्ने मानिस
सबै कुरा बुझ्न थाल्छ
इतिहास बुझ्न थाल्छ
भूगोल बुझ्न थाल्छ
देशको उत्पत्ति
बीचको समयको इतिहास
उतारचढाव सबै बुझ्न थाल्छ
साम्राज्यवादीहरूको उपनिवेश
छिमेकीहरू गुलामीमा जकडिएको समय
अङ्गे्रजको तोप नेपालतिर ताकिएको समय
छातीले तोप छेक्ने बहादुरहरूको समय
नालापानी गौरवपूर्ण इतिहास
अनेकौँ वीर–विराङ्गनाको सहादतको इतिहास ।

सुन्नुपरिरहेको छ अमिलो मनले
कहिल्यै गुलाम नभएको देशका
गुलामहरूको कथा
नुनमा बिकेका दलालहरूको कथा
भतुवा निर्लज्जहरूको कथा
गुमेको भूमि फिर्ता माग्न नसक्ने
पङ्गु सत्तासीनहरूको कथा
कायर राजनेताहरूको कथा
फ्याँकिएको हाडमा छिनाझपट गर्ने
गल्लीका कुकुरहरूजस्तो
सत्तालिप्सामा हुरूक्क हुने
देशका सारथीहरूको कथा ।

यतिखेर मौनताको शिविरमा एक्लैएक्लै बसेर
लगातार–लगातार सोचिरहेछु
घाम नअस्ताउने देशका घृणित
साम्राज्यवादीहरूको आक्रमण
सुगौली सन्धि र त्यहाँ गुमेका भूभागहरू
विशाल देशको खुम्चिएको मानचित्र
पतन भएपछि पनि अङ्गे्रजको साम्राज्य
कसरी जहिलेतहिले मानिस उराल्ने
मानिसको रगत भकभकी उमाल्ने
मानिसलाई बलिदानका लागि उकास्ने
अनि गद्दारहरूको सत्ता चढ्ने सिँढी भयो
पदलोलुपहरूको सत्ता प्राप्त गर्ने टेको भयो
कुर्सी पाउनेबित्तिकै हराए सबै कुराहरू
सुस्ता र लिम्पियाधुराको कुरा
असमान सन्धि र सम्झौताहरूको कुरा
प्रायोजित रूपले डुबाइएको
जलमग्न सीमाक्षेत्रको कुरा
प्रत्येक दिन मिचिँदै गएको दसगजाको कुरा ।

जनताहरूले रगत बगाइरहे–बगाइरहे
जनताहरूले हतियार उज्याइरहे–उज्याइरहे
बलिदानका सर्वोच्च उदाहरणहरू बनाइरहे–बनाइरहे
त्याग र उत्सर्गको इतिहास
बलिदान र साहसको इतिहास
तर हरेक समयमा
तुहाएर जनताका सपनाहरू
लत्याएर जनताका आस्था र विश्वासहरू
समयले प्रशवित गरिरह्यो
आत्मरक्षायुक्त गद्दारहरू
परिवारको मुख मोसेर
छिमेकी पोस्नेहरू
आमाको अस्मिता बेचेर
अकुत वैभव जम्मा गर्नेहरू
जुठोपुरोमा बिक्ने पशुतुल्य दासहरू ।

यी पढ–अनपढ दासहरू
थाहा छैन सायद यिनीहरूलाई
देशको गौरवपूर्ण इतिहास
कुनै शक्तिको सामु कहिल्यै नझुकेको
विगत अनि वर्तमान
तर हिजोआज लगातार–लगातार
प्रशवित भइरहेका छन् गद्दारहरू
आत्मरक्षायुक्त कायरहरू
हुतिहाराहरू, लाछीहरू, गतिछाडाहरू
जुठोपुरोमा रमाउने भतुवाहरू
दरबानहरू, गोठालाहरू
अर्काको सीमारक्षार्थ
बलिदान दिने, रगत बगाउने मूर्खहरू
भातसँग अमूल्य जीवन साट्नेहरू ।

कुनै बेला अघिल्लो पङ्क्तिमा बसेर
हत्केलामा ज्यान राखेर हिँड्नेहरू
अहिले पछिल्तिर बसेर
सभा–समारोहमा ताली बजाउने
मेसिन बनेका छन्
कुनै बेलाका खुफियागिरीका सर्दारहरू
परिवर्तनका विरोधीहरू
अहिले फूलमालाहरूले सजिएका छन्
अहिले सर्वेसर्वा भएका छन्
अहिले हर्ताकर्ता भएका छन्
सत्ताको अनौठो रूप देखिएको छ
सत्ताको घीनलाग्दो रङ देखिएको छ ।