दृष्टान्तको वाईल्डलाईफ दृष्टि| The Margin Media

अ अ अ

१९ वर्षे दृष्टान्त विडारी उदयिमान वाईल्डलाईफ फोटोग्राफर हुन् । सानै उमेरदेखि वाईल्डलाईफ फोटोग्राफीमा रुचि भएका दृष्टान्तले कलिलै उमेरमा थुप्रै अनुभव बटुलिसकेका छन् । वाईल्डलाईफ फोटोग्राफीप्रतिको उनको रुचि, अनुभव तथा चुनौतिका बारेमा उनको धारणा केही फोटोग्राफी सहित द मार्जिनले जस्ताको त्यस्तै राखेको छः

दृष्टान्त विडारी
म दृष्टान्त विडारी । पढाई स्नातक तह वातावरण विज्ञान दोस्रो बर्ष । रुचिले वाईल्डलाईफ फोटोग्राफर । सानै उमेर देखिको रुचि प्रकृति र जंगलतिरै भयो त्यसैले पढाईमा वातावरण विज्ञान रोजेँ । मेरो स्थायी निवास हेटौंडा हो । पढाईको सिलसिलामा काठमान्डौं बस्छु ।

करिब दुई बर्षदेखि प्रकृति फोटोग्राफीमा लागि परेको छु । प्रकृतिको महत्व र त्यस प्रति हाम्रो कर्तव्य हरेक मान्छेलाई बुझाउनु मेरो लक्ष्य हो र यही लक्ष्यलाई पुरा गर्न फोटो मार्फत लागि परेको छु । विगत दुई बर्षको समयमा करिव ३०० प्रजातीका चराहरु, पाटेबाघ, जंगली हात्ती, एकसिङ्गे गैंडा, गौरजस्ता लोपोन्मुख जनावरहरुको तस्वीर लिईसकेकोछु ।

हालसालै मात्र पाटेबाघसँग मेरो पहिलो र निकै नजिकबाट भेट भयो । बर्दिया राष्ट्रिय निकुन्जमा दुई दिनको लागि गएको थिएँ । पहिलो दिनमा खासै सफलता प्राप्त भएन । दोस्रो दिन पनि निकै अबेर भै सकेको थियो । यतिकैमा निकै नजिक पाटेबाघ निस्कियो । बाघ र म बिचको दुरि करिब ३० मीटरको थियो । गाडीमा भएकोले खासै डर भने लागेन । मैले निर्धक्कसँग केहि तस्वीरहरु लिने मौका पाएँ ।

पाटे बाघ, बर्दिया राष्ट्रिय निकुञ्ज

वाईल्डलाईफ फोटोग्राफीलाई अन्य विधाहरु भन्दा निकै फरक र कठिन पनि मानिन्छ । जंगल भित्र जंगली जनावरहरुबाट विभिन्न किसिमका खतरा हुनसक्छ । मलाई भने ठुलाठुला भन्दा स साना जनावरहरुसँग डर लाग्छ । हात्ती, गैंडा, बाघ जस्ता जनावर टाढैबाट सजिलै देख्न सकिन्छ । तर सर्प, खजुरो, विच्छी लगायत माहुरी, अरिङ्गाल जस्ताको घारहरु भने टाढाबाट देखिँदैन र अचानक हामी नजिकै पुग्दा तिनीहरुले हमला गर्न सक्ने खतरा हुन्छ ।

थाकेर विश्राम लिने क्रममा कहिलेकाहीँ कमिलाको ताँती र किर्ना शरिर भरि सल्कने खतरा पनि हुन्छ । एक पटक म आफ्नै घर नजिकैको जंगल भित्र चित्तल खोज्दै थिएँ । अचानक एउटा माहुरीको घारमा मधुहा भन्ने चराले आक्रमण गर्याे । चराको आक्रमणले माहुरीहरु आक्रमक भएपछि म त्यहाँबाट भाग्न बाध्य भएँ ।

धेरैको सोँच भने वाईल्डलाईफ फोटोग्राफी गर्न घना जंगल, हिमाल अझै बुझ्ने भाषामा भन्नु पर्दा चुनौतिपुर्ण स्थानहरुको खोजी गर्दै जानु पर्छ भन्नेछ, तर यो सोँच पुर्ण सत्य भने होईन । हाम्रै घर वरिपरि पनि विभिन्न किसिमका जनावर तथा चराचुरुङ्गीहरु पाईन्छ । अझै मानव वस्तीबाट नजिकै पाईने जनावर तथा चराचुरुङ्गीहरुको फोटोहरु मार्फत सो बस्तीका मानिसहरुलाई त्यसको महत्व र संरक्षणका तरिकाहरुको बारेमा सजिलै बुझाउन सकिन्छ । यस्ता साना साना घटनाहरु धेरै पटक दोहोरीएका छन् । त्यस्ता घटनाहरुमा पनि आफ्नै किसिमको मज्जा भने हुन्छ ।

चित्तल, हेटौटा

वाईल्डलाईफ फोटोग्राफरको प्रमुख हतियार भनेको धैर्यता हो । धैर्य भएर कुनै उपयुक्त स्थानको पहिचान गरि जति पर्खन सक्यो त्यति नै उत्कृष्ट तस्बिरहरु कैद गर्न सक्ने सम्भावना रहन्छ । फोटो खिच्नको लागि घरबाट निस्कँदा निकै कम अपेक्षा राख्ने तर हरेक परिस्थितिको लागि तयार भएर निस्कनु पर्ने हुन्छ । कहिलेकाहीँ एउटै पनि राम्रो फोटो नभेटिन सक्छ भने कहिलेकाहीँ उत्कृष्ट भनिने फोटोहरु कैद गर्न सकिन्छ ।

वाईल्डलाईफ फोटोग्राफीमा प्रयोग हुने क्यामरा, लेन्स लगायतका सामाग्रीहरु समेत निकै महङ्गो हुन्छ त्यसैले सम्बन्धित सामाग्रीहरु आफ्नो अनुकुल र सकेसम्म लामो समय सम्म साथ दिने सामग्रीहरु आफ्नो रोजाईमा पार्नु पर्ने हुन्छ । हाल सम्म पनि हाम्रो देशमा वाईल्डलाईफ फोटोग्राफीको भविष्य भने सुनिश्चित भने छैन । खोज गर्न निकै बाँकी भएता पनि स्रोत साधनको अभाव र सरोकारवालाहरुको चासो नभएको हुँदा यो क्षेत्रमा निकै कम प्रगति भएको पाईन्छ ।

काँडे भ्याकुर, ककनी

फोटोग्राफीमा रहर भएता पनि यो विषयसँग सम्बन्धित कुराहरुको बारेमा केहि जानकारी थिएन । नेपालमा वाईल्डलाईफसँग सम्बन्धित तालीमहरुको सुविधाहरु समेत छैन । आज सम्म मैले पनि जे जति गर्न सकेको छु त्यो युट्युवको मद्दत तथा अग्रजहरुको सल्लाह सहयोगले गर्न सकेको हुँ ।

सुरुवातको समयमा साथीभाई तथा नजिकका आफन्तहरुले समेत क्यामरा वोकेर हिँडेको देख्दा खिसी गरेको अनुभव छ । उनीहरु यो पेसामा लागेर कति कमाउन सक्छस् ? यसमा भविष्य के छ ? भन्दै मेरो मनोवल गिराउने खालका प्रश्न गर्थे । परीवारको निरन्तर साथ सहयोगले आज म अझै राम्रो गर्दैछु । हिजोको दिनमा खिसी गर्नेहरुले मैले खिचेको फोटोहरुको प्रशंसा गर्छन् । तर त्यो सँगै पैसाको कुरा गर्न भने छोड्दैनन् ।